Splinterpolitiek

Het is duidelijk dat er met 2017 ook een verkiezingsjaar is aangebroken. Naast Frankrijk Duitsland en Italië komen er in Nederland ook verkiezingen. Dat is niet alleen te merken aan een stemkaart die vroeg of laat op de deurmat valt, maar ook aan toon die de politici in de media aanslaan. De VVD trekt met enige regelmaat de Halbe-kaart om de PVV-kiezers binnen de ‘beschaafde’ gelederen der liberalen te houden, GroenLinks met diens jeugdige leider probeert ‘apptivisten’ te ronselen om Facebooktijdlijnen vol te spammen met idealistische berichten en de PvdA wacht hoopvol op een Asscher-effect dat tijdens de debatten zichtbaar moet worden.

Deze partijen zijn al berucht onder de ‘gewone man’ want het zijn gevestigde partijen. Dat houdt in dat het partijen zijn die al lang in de kamer zitten en wellicht ook hebben geregeerd. Veel kiezers moeten niets hebben van die partijen, nieuwkomers zijn daardoor populair. Of het nu gaat om afsplitsers, compleet nieuwe partijen; ze komen bijna allemaal met een boodschap die nu al in de politiek vertegenwoordigd is. Het is oude wijn in nieuwe zakken.

We hebben te maken met een recordaantal partijen die dit jaar mee willen doen aan de verkiezingen, 81 om precies te zijn. Althans, 81 partijen staan nu ingeschreven. Nu moeten ze nog ondersteuningsverklaringen binnenhalen, een som geld bijeenschrapen en een kandidatenlijst inleveren. Bij dat proces vallen de meeste partijen al af. Vele partijen zijn werkelijk hilarisch. Partijen als ‘Niet-Stemmers’ die als enige belofte hebben dat ze niets zullen doen in de Tweede Kamer (je hebt ook ‘Niet-Kiezers’, maar dat is weer een andere splinterpartij), of de ‘Ondernemerspartij’ met politieagent en (oud) PVV-er Hero Brinkman die als een mannelijk equivalent van Rita Verdonk niet kan toegeven dat niemand meer behoefte aan hem heeft. Of wat dacht u van een partij als ‘GeenPeil’ die bij elk wetsvoorstel in opdracht van een paar werkeloze zolderkamergnomen gaat stemmen. Om nog maar te zwijgen van de partij ‘Nieuwe Wegen’ van Jacques Monasch – die op zo’n 20 á 30 zetels hoopt bij de komende verkiezingen.

Zoals het er nu naar uitziet komt er een kieslijst op de deurmat te vallen die even dik is als de NRC-weekendbijlage. Is dit het teken van de teloorgang van de democratie? Is, nu politici hun ego belangrijker vinden dan de belangen, het individualisme ook doorgedrongen tot in de politiek? Betekend dit het einde van een goed functionerende democratie? Het wordt na de verkiezingen wellicht moeilijker om een kabinet te formeren, dat lijkt me niet onwaarschijnlijk. Maar splinterpartijen zijn van alle tijden. Ze doemen op voor de verkiezingen, en er blijven weinig over na de verkiezingen. Slechts enkele overleven. Zo is de oudste partij die nu in de kamer zit – de SGP – ook begonnen als splinterpartij.

Hoe het zal aflopen met de 81 partijen die zich nu hebben aangemeld, we zullen het zien.