Gefragmenteerd-Brittannië

Engeland ontwaakt en de kiezers blijken zich later pas te beseffen wat ze met hun stem hebben aangericht. Een Brexit; velen hebben nu al spijt van hun anti-establishment-stem. Misschien was Cameron niet gepassioneerd genoeg in zijn campagne? Misschien schoot Labour-leider Corbyn tekort door niet prominent in het remain-kamp te manifesteren. Misschien vertrouwde ze Nigel Farage en zijn alles-zal-wel-meevallen boodschap tegen beter weten in. Hoe zal het lopen? Vraagt de kiezer die zijn stem betwijfelt zich af. Misschien valt het ook wel mee en kan Engeland na een Brexit weer met gemak handeldrijven. Het zou ook kunnen dat dit vergezicht slechts een drijvende roze wolk is waarvan enkel Farage heeft voorspeld dat die boven Engeland zal gaan hangen.

Groot-Brittannië wordt de dag na het referendum wakker als een demente oma die zich op een helder moment afvraagt wat ze de dag ervoor allemaal heeft uitgespookt. Interviews met leave-stemmers spreken boekdelen: “Ja, ik zou eigenlijk weer willen stemmen, want ik wil toch liever in de EU blijven”. Het resultaat van een compleet bizarre campagne die niet zozeer op feiten maar meer op grootse, verwarrende sentimenten gericht was. Veel kiezers waren verward, en nu? Groot-Brittannië valt mogelijk uit elkaar, Corbyn verliest het vertrouwen van zijn Labour partij maar beweegt geen centimeter en Cameron treedt af als een Costa-Concordia kapitein die geen verantwoordelijkheid voor zijn ‘schip’ meer neemt wanneer het resultaat van de door hem uitgestippelde koers tegenvalt. Het was immers Cameron die dit referendum mogelijk heeft gemaakt zodat hij op de troon te blijven zitten en de EU-sceptici binnen zijn eigen partij de mond kon snoeren.

Maar het heeft niet zo gelopen als Cameron heeft verwacht. Hij wil niet de premier zijn die Groot-Brittannië de EU vaarwel zegt en het ooit zo grote ‘empire’ aan diggelen slaat, dat laat hij met genoegen over aan een opvolger die dat voor hem doet. Boris Johnson, waarvan werd verwacht dat hij stond te popelen om Cameron op te volgen, kijkt ineens weg. Misschien twijfelt hij nu toch, zoals hij ook voor het referendum scheen te doen, is een Brexit eigenlijk wel zo verstandig? Is een referendum wel zo verstandig? Misschien dat de D66-prominenten ook over deze vraag na beginnen te denken. Is een referendum zoals we dat nu kennen wel een verrijking voor de democratie? Doet een simpele ja-of-nee vraag wel recht aan moeilijke politieke vraagstukken. Tot nu toe is gebleken dat burgers vaak niet voldoende zijn geïnformeerd en zich door gebrek aan kennis over bepaalde onderwerpen vaak laten leiden door politici en talloze debatten. En het is niet uitgesloten dat men in andere Europese landen ook uit de EU wil stappen.

Er schijnen ook genoeg mensen te zijn die voor een vertrek van Nederland uit de EU pleitten. De gulden moet onmiddellijk terug en het ziekenfonds uiteraard ook. De grenzen moeten morgen sluiten, desnoods met een oud stukje Berlijnse muur eromheen, allochtonen terug naar Allochië en ‘De Vlieger’ van André Hazes moet het verstofte Wilhelmus als volkslied vervangen. En zo gaat Nederland een gouden toekomst tegemoet. Althans, dat zal ongeveer de boodschap zijn die Wilders tijdens de komende verkiezingen zal uitdragen. En hoe is dat te bevechten? Met cijfers en feiten? Dat zal niet erg veel helpen. Mensen die geloven dat er een Gouden Eeuw 2.0 aan zal breken wanneer Nederland het lidmaatschap van de EU opzegt, zijn vaak niet erg vatbaar voor economische argumenten.

Wat zal Nederland moeten doen wanneer het de EU verlaten heeft? De banden met oude koloniën ophalen? Meteen de JSF uitproberen met een kleine politionele actie in Indonesië? En eerst orde op zaken stellen bij Desi Bouterse? De man die al jaren het proces van de decembermoorden, waar hij vermoedelijk schuldig aan is, probeert te verhinderen. Hij kan de rechtszaak al jaren ontlopen, ook deze week toen hij ineens uitriep dat er sprake was van een ‘constitutionele-crisis’, waardoor zijn proces niet langer door kon gaan. Zal de man ooit nog berecht worden? Misschien als Nederland de banden na een mogelijk EU-vertrek aanhaalt. Dat Meester Frank Visser als ex-Rijdende Rechter op Suriname aankomt om zijn supersnelrecht in stelling te brengen en Bouterse middels een spectaculaire Tv-uitzending tot celstraf veroordeelt: “Dat is mijn uitspraak, en daarmee zal u het moeten doen”.