Donald Trump leek vanaf het begin al kansloos, maar hij is veel verder bij het Witte Huis gekomen dan vele mensen ooit hadden durven denken. Met die zin dacht ik mijn schrijfsel over de Amerikaanse verkiezingen te beginnen. De media zat er helemaal naast, de peilingen bleken onbetrouwbaar en de man die erin is geslaagd om een casino failliet te laten gaan, wordt president.
Ik heb een opiniebijlage van NRC Handelblad van zaterdag 7 mei ingelijst aan mijn muur hangen. Op de voorpagina staat een grote foto van Trump met als ondertitel “Kan hij president zijn?”. Ik vond het wel geestig, zeker omdat hij geen schijn van kans leek te maken. We hebben ervan kunnen genieten, de tierende miljardair kwam steeds dieper in zijn vocabulaire stront vast te zitten en vele schandaaltjes volgden. We hebben alleen niet in kunnen zien dat Trump de Bokito is die zich van vermakelijk troeteldier tot reëel gevaar ontpopt.
Het was al lang duidelijk. Sinds de puinhopen van Bush was de Republikeinse Partij stervende en de kandidaatstelling van Trump zou de doodsteek worden. Hij zou diepe verdeeldheid zaaien binnen zijn eigen partij, de verkiezingen verliezen en de Republikeinen dwingen tot zelfreflectie. Het zijn echter de Democraten die zich moeten realiseren dat ze de arbeiders-stemmen hebben verloren en dat de mild-bejaarde elitepoliticus Clinton er niet in is geslaagd om de millennials te enthousiasmeren voor de verkiezingen. Hoe diep moet de haat jegens Clinton wel niet zitten? Dat ze verloor tegenover een jonge, inspirerende en progressieve man die niet bepaald uit de partijelite kwam: oké. Maar dat Clinton verliest tegenover een oranje-seksistische-faillissement-turvende-racistische-zakenman met een chaotische campagnestrategie, zegt meer over Clinton dan over Donald Trump. De ervaringen mét Clinton zijn blijkbaar beangstigender dan de verwachtingen die men van Donald Trump heeft.
Over verwachtingen gesproken, Trump vormt nu een zeker gevaar. De Republikeinse partij heeft nu de meerderheid in congres en de senaat. Hij kan heel veel schade aanrichten. Trump kan Obamacare stopzetten en een inferieure Trump-variant in het leven roepen. Trump kan uit internationale veiligheidsverdragen stappen, sommige zaken zullen niet meer vanzelfsprekend zijn. Internationale ramptoeristen kunnen zich troosten met de gedachte dat het – hoe dan ook – een interessante tijd zal worden.
De boze bejaarden hebben gesproken. Ze hebben gesproken bij de Brexit, ze hebben gesproken bij de Amerikaanse verkiezingen en ze zullen misschien ook wel spreken bij de komende verkiezingen in maart. Verkiezingen waar misschien een andere populist met een blinde haararchitect wat winst in de wacht weet te slepen. Maurice de Hond voerde een tijdje geleden een betoog over de Nederlandse spelling, de oude zorgvuldig gevormde spellingsregeltjes zouden weleens haar autoriteit moeten verliezen. Het zou Maurice de Hond sieren om hetzelfde over peilingen te zeggen. Ze kloppen té vaak niet, zorgen ervoor dat kiezers meebewegen in trends i.p.v. een eigen politieke opvatting, dus waarom hechten we er zoveel waarde aan? Laten we weer zélf nadenken voordat we gaan stemmen, dat kan – zoals je ziet – een hoop ellende besparen.